11 Nisan 2012 Çarşamba

Nöro mu, sen bilim adamı mısın?

Evet ya aldığım nadir tepkilerden biri de buydu. Şimdi bakıyorum da hakikaten haksız da sayılmaz; koskoca ekonomi bitirmiş kızın nöroyla ne alakası olabilir ki? Şöyle alakası var her alanda olduğu gibi nöropazarlama da kendi içinde koskoca bir deniz. Ben bu koca denizin içinde deneyleri yapan bilim adamlarından olmayabilirim, evet. Zaten o yetiye sahip olsam lisede TM seçmezdim. Neyse konumuz asıl olarak nöropazarlamanın içinde kendime ne seçtiğim. Şimdilik benim planımdan bahsetmeden önce, esas olarak şu nöropazarlama neymiş ondan bahsedeyim en iyisi.

Nöropazarlama temele olarak pazardaki değişikliklere göre insan davranışlarının fizyolojik bir ölçümü ve analizidir, diyebiliriz. Bana göre pazarlamanın içine psikolojinin katılmış halidir. Bunun yanı sıra yıllardır derslerde öğrendiğimiz rasyonel davranışların aslında bilinçaltının etkisinde olduğunu bu nedenle tüketici davranışlarının nedenlerinin farklı tarz ölçümlerle saptanabileceğini ortaya çıkarmıştır. Benim en çok ilgimi çeken kısmı da belki bu. Yani aslında yıllardır insanlar bir şekilde, reklam adı altında olsun ya da çeşitli pazarlama teknikleriyle bu konuda eğitimli kişiler tarafından çok güzel yönlendiriliyorlar. Tabii bu işin karanlık yüzü, gelin size önce bu güzel alanın nasıl işlediğini anlatayım.

fMRi Cihazı
Nöropazarlama teknikleri arasında en verimli sonuçları veren aslında fMRi denilen cihazdır. Diğer göz tarama aletleri (Eye tracking) ve MEG ile yapılan deneyler de oldukça olumlu ve ilginç sonuçlar vermiştir. Şirketler günümüzde daha çok fMRi dışındaki tekniklerden yararlanarak (çünkü çok pahalı) pazarlama teknikleri değiştirip, geliştiriyorlar. Nöropazarlama dünyada yaklaşık 20 yıldır bilinirken, ülkemizde nedense hâlâ anlaşılmış değildir. Ayrıca bu alana ön yargılı yaklaşan insanlar da mevcuttur; fakat yapılan her bir deneyde, uzun süredir bilinen gerçeklerin farklılığı ortaya çıktıkça aslında bu konuda bilgilenmenin gerekliliği de ortaya çıkmaktadır.

Tobii Eye Tracker
Buradaki yazılarımda son dönemde dünya çapında yapılan deney ve sonuçlardan bahsedeceğim. Sonrasında tabi bir de etik mi değil mi tartışması var. Ancak bir şeyden eminim ki, burada okuduklarınızdan sonra bir mağazaya ya da süpermarkete girdiğinizde artık orası eskiden girdiğiniz gibi bir yer olmayacak sizler için. Bunu biliyorum çünkü aynısı başıma geldi, konuyla uzun süredir haşır neşir olduğum için öğrendiğim her gerçekle "Vay be bunu da mı yapmışlar!" ya da "Yuh! ben yıllardır oradan yemek yiyorum hiç böyle düşünmemiştim." diyebilirsiniz.

Korkmayın! Evet beynimize uzun süredir birtakım oyunlar oynanıyor ama bununla başa çıkabilirsiniz. Uzun süredir el altından giden ve tek taraflı bilinen gerçekleri anlatıyorum burada. Aslında öğrenmeye hakkımızın olduğu şeyleri... Tüketiciysek saf da değiliz diyeceksiniz; evet belki öyle ama onlar çok daha cin fikirliler! Haydi öyleyse eldeki verilerimizi alalım, siz arkanıza yaslanın ben bir çay suyu koyup geleyim, başlayalım!

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder